تحلیل و تطبیق تاریخی پنج نمایشنامه از اکبر رادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی، دانشگاه سوره، تهران، ایران

چکیده

ادبیـات در طول تـاریخ، همواره عرصه بازتاب رخدادهای اجتماعی بوده ­است. ادبیـات نمایشی به­ عنوان شاخه مهمی از بدنه اصلی ادبیات، از این قاعده مستثنا نیست. چه ­بسا شکل­ گیری نمایشنامه­ ها در بسیاری از بزنگاه­ های تاریخی و اجرای آنها روی صحنه، نفس به نفس تماشاگر، تأثیرهای اجتماعی و سیاسی مهمی گذاشته­ است. از این منظر همواره می­ توان به نمایشنامه، نگاهی اجتماعی و سیاسی داشت. اکبر رادی به­ عنوان یکی از مهم­ترین نویسندگان معاصر ایرانی نیز از آنچه دغدغه نویسندگان است، هرگز جدا نبوده؛ متون نوشته ­شده توسط او با رویکردهای عمیق اجتمـاعی و سیـاسی دوران زندگی او همـراه بـوده ­است. پژوهش پیش رو سعی دارد تـطبیقی تاریخی میان حوادث روز ایران و متون نوشته­ شده توسط رادی انجام دهد و از این منظر به دغدغه رادی در باب مسائل ایران اشاره کرده، به این پرسش اصلی پاسخ دهد که آیا اکبر رادی براساس آنـچه تعهد خودش نسبت به جـامعه می­ خـواند و آن را در قالب تئـاتر هویت نامـگذاری می­ کند، در متون ادبی­ اش به این مهم پرداخـته است یا نـه؟ مفروض نگارنـده در پژوهش حاضر ایـن خواهد بـود که اکبر رادی بـا نگاه عمیق به تـاریخ معاصر ایـران، دغدغه­ مندی خود را در طول تاریخ مبارزاتی ایران برای دستیابی به آزادی حفظ کرده و آثارش متأثر از این رویکرد فکری اوست. امید که این مطالعه بتواند لایه­ های زیرین متون مورد بحث از اکبر رادی را شفاف­ سازد.

کلیدواژه‌ها


آبراهامیان، یرواند؛ ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل­ محمدی و محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی، چاپ بیست­وچهارم، 1395.
خلج، منصور؛ نمایشنامه­ نویسان ایران از آخوندزاده تا بیضایی، تهران: نشر اختران، 1381.
رادی، اکبر؛ مکالمات، تهران: نشر ویستار، چاپ اول، 1379.
رادی، اکبر؛ افول، تهران: نشر قطره، چاپ هفتم، 1398(الف).
رادی، اکبر؛ از پشت شیشه­ ها، تهران: نشر قطره، چاپ چهارم، 1398(ب).
رادی، اکبر؛ باغ شب­نمای ما، تهران: نشر قطره، چاپ پنجم، 1398(پ).
رادی، اکبر؛ صیادان، تهران: نشر قطره، چاپ چهارم، 1398(ت).
رادی، اکبر؛ ملودی شهر بارانی، تهران: نشر قطره، چاپ هفتم، 1398(ث).
زاهدی، فریندخت؛ رویکردهای نوین در خوانش آثار اکبر رادی، تهران: نشر نودا، چاپ اول، 1396.
کاتوزیان، محمدعلی همایون؛ اقتصاد سیاسی ایران، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران: نشر مرکز، چاپ هفدهم، 1390.